Galeri 450: Patti Cadby Birch Galerisi – giriş galerisinde – İslam dünyası sanatında ana malzeme olarak yer almış bir koleksiyondan başyapıtlar sergilenecek: çömlek, halı ve kumaş, mücevherat, hat eserleri, resim ve mimari öğeler. Ziyaretçilerin karşılaşacağı üsluplar, temalar ve motifler ardarda gelen salonlarda farklı kültürler arasında köprü kurmak amacıyla tekrarlanmış olacak. Bu galeri, Patti Cadby Birch’in onuruna isimlendirilmiş üç salondan biridir. Diğerleri 456 ve 457 numaralı galerilerdir.
Galeri 451: Emevi ve Abbasi Dönemlerindeki Arap Ülkeleri ve İran (7′nci-13′üncü yüzyıllar), özellikle başkentin Şam olduğu Emevi hanedanı (661 – 750) ile Bağdat’a yerleşmiş Erken Dönem Abbasi hanedanı (750-yaklaşık 900) başta olmak üzere, erken dönem İslam sanatını keşfedecekler. İslam öncesi Antik Roma, Bizans ve İran geleneklerinin de Emevi döneminde İslam sanatına dönüşmesi ayrıca vurgulanıyor. Erken Abbasi döneminde, Çin ve Hindistan gibi oldukça uzak bölgelerin dahi etkilerinin harmanlanmış olması, yaratıcılıkta altın bir çağa girilmesi sonucunu doğurmuştur. El yazmaları ve Kufi hat ile yazılı erken dönem Kuran sayfaları, sergideki sayısız definenin arasında ayrıcalıklı bir seçim olarak öne çıkıyor. Tüm bunlara, Yemen’den Mısır’a kadar imparatorluğun ulaştığı tüm bölgelere ait dokumalar, lüster tekniği ile boyanmış çömlekler de dâhil olmak üzere seramik eserler, Samarra, Irak’tan eğri kesim işlemeli ahşap kapılar, maden ve cam eserleri de eşlik ediyor.
Galeri 452: Nişabur ve Sabzepaşan (Sabz Pushan) Alanındaki kazılar, 1935 ile 1947 arasında Metropolitan Sanat Müzesi’nin İran’da gerçekleştirdiği birçok kazıda elde edilen eserler sunuluyor. En dikkat çeken eserler, yörede Sabzepaşan Tepe (“Yeşil-kaplı Tepe” / Tepe Sabz Pushan) olarak bilinen höyükte gerçekleştirilen kazılar neticesi elde edilen bir grup mimari süslemelerdir. Yeni bilim çalışmalar, şu anda Sabzepaşan Odası (Sabz Pushan Room) olarak isimlendirilen küçük bir odanın duvarlarının yüksek alçı oyma subasmanları (dado), duvar boyası parçalarını, ve alçıdan biçimlenmiş mukarnas parçalarını – İslam dünyasıyapılarının bir özelliği olan sarkıt şeklindeki süslemesi – orijinal haliyle yeniden inşa edilmesine olanak sağladı.
Galerinin yeniden kurulması İran – Amerikan topluluğunun cömertlikleri sayesinde mümkün olmuştur. Nişabur (Nishapur) kazısından gelen cam, seramik ve kaplama eserlerinin korunması, ABD Müze ve Kütüphane Hizmetleri Enstitüsü’nün (U.S. Institute of Museum and Library Services) yardımları sayesinde mümkün olmuştur.
Galeri 453: İran ve Orta Asya (9′uncu-13′üncü yüzyıllar) Abbasi akımın Doğu İslam dünyasında ne kadar uzağa etki edebildiğine odaklanılmıştır. Yönetimleri döneminde sanat ve kültürde İran ve Orta Asya’nın, parlak ve zamanının ötesinde bir dönem yaşadığı 11′nci yüzyıl Gazneliler ile 12′nci yüzyıl Selçukluları da bu kapsamda ele alınmıştır. 12′nci yüzyıl Kaşan ve Rey kentlerine ait lüster ve diğer seramik teknikler ile yapılmış kaplar, birebir ölçülerde yapılmış bir çift saray muhafızı heykeli ve 13′üncü yüzyıl başına ait aslan şeklindeki anıtsal bir bronz buhurdan da ayrıca öne çıkmaktadır.
Galeri 454: Mısır ve Suriye (10′uncu-16′ıncı yüzyıllar) Kahire Ortaçağ tarihinin üç ana döneminin kapsamlı bir temsili sunulmaktadır: Fatımi (909-1171), Eyyubi (1169-1260) ve Memluk (1250-1517) dönemleri. Tarihi, zengin kültürü ve rengarenk nüfusu ile bilinen Kahire) İslam dünyasının sanat yaşamında, yüzyıllar boyunca hayati bir rol oynadı. Memluk idaresi altında iken Kahire, Yakın Doğu’daki en varlıklı şehirlerden biri oldu ve Arap dünyasının sanatsal ve entelektüel etkinliklerinin merkezi haline geldi. Lüster tekniği ileboyanmış seramikler, Fatımi döneminden ahşap eserler ve altın mücevheratlar, Memluk döneminden dokumalar, fevkalade maden kakma eserler ve emaye camlardan oluşan çarpıcı bir seçim sergileniyor. Bitişiğindeki 19′uncu yüzyıl ve 20‘nci yüzyıl başı Avrupa Resim ve Heykel Galerileri’nin de (19th and Early 20th-Century European Paintings and Sculpture Galleries) bir parçası olan Oryantalizm galerisi, ayni zamanda komşusu olan bu galeriden de tüm galeri kompleksine başka bir giriş noktası sunuyor.
Galeri 456: Patti Cadby Birch Avlusu Fas’ın geç Ortaçağ dönemi tasarımına göre Fes’li ustalar ve sanatçılar tarafından mahrem bir iç avlu olarak yapılmaktadır. İspanya, Kuzey Afrika ve Batı Akdeniz eserlerini sergilenen Patti Cadby Birch Galerisi’nin bitişiğinde yer alan bu dinlenme salonun sakin yansıması, İslam dünyasının yaşayan mirasını vurgulanıyor. Burada, orijinal Nasri sütunları avlu bölgesini belirliyor ve ısmarlama yapılmış sırlı çiniler ile geleneksel desenlerde süslenmiş subasmanları (dado), dökülen suyun sesini galerilere dağıtan küçük bir havuz şelalesini çevreliyor.
Galeri 457: Patti Cadby Birch Galerisi – İspanya, Kuzey Afrika ve Batı Akdeniz Bölgeleri (8′inci – 19′uncu yüzyıllar) Arap etkisinin, Endülüslülerin zengin malzeme kültürleri aracılığı ile batıya nasıl yayıldığı, 10′uncu yüzyıl Kordoba Halifeliği ve 14′üncü – 15′nci yüzyıl Granada Nasri Emirliği sanatları vurgulanarak sergileniyor. Güneydeki İslam salonları ile kuzeydeki Hıristiyan ve Sefarad Yahudilerin (Judaeo-Spanish) alanlarının karşılıklı yaratıcılık alışverişleri gösteriliyor. Başeserler arasında Amerikan İspanyol Derneğin’den (Hispanic Society of America) sergilenmek üzere alınan önemli eserler de ayrıca sergileniyor.
Galeri 458: Agop Kevorkiyan Fonu (The Hagop Kevorkian Fund) Özel Sergiler Galerisi, öncelikle Müze’nin elinde olanlardan, zaman zaman ise süreli eser sergilemeleriyle desteklenen sunumlara odaklanması ile bilinmektedir; genişletilecek ve daha iyi konumlandırılacaktır. Galeri, Müze’nin İslam Sanatları koleksiyonu’nun derinliğini sergilerken aynı zamanda alanın bu alanın yenilikçi, harekete geçirici ve keşfedilmemiş yönlerine de göz atılmasına imkan tanıyor. Yeni mekandaki açılış sergisi, Müze koleksiyonunun şekillenmesine yardımcı olmuş koleksiyonerlere odaklanıyor.
Galeri 459 ve Galeri 460: Koç Aile Galerileri – Halılar, Kumaşlar ve Büyük Osmanlı Dünyası ile Osmanlı Saray Sanatları (14′üncü-20′nci yüzyıllar)-Osmanlı dünyası sanatı, 325 m2′den geniş, 8 m.lik tavanları olan büyük mekanlarda sergilenerek saray, vilayetlere ve köylere ait sanatlarının zengin çeşitliliği gösterilecektir. Yeni galeriler, Osmanlı himayesinin çok katmanlı doğasının ilk defa kapsamlı bir bakış ile incelenmesini sağlıyor. Koleksiyonun güçlü yönleri arasında, İstanbul’daki Sultan Süleyman yönetimi dönemindeki saray atölyeleri ve Müze’nin eşi benzeri olmayan Osmanlı halı, kumaş, silah ve zırh koleksiyonu sayılabilir.
Galeri 461: Şam Odası (18’nci yüzyıl) (eski adıyla Nur el-Din Odası), Şam’daki bir zengin evinin selamlık salonudur ve 18′inci yüzyıl başlarındaki Osmanlı ev mimarisinin önemli bir örneğidir. Yeni kurulumun dikkat çekici bir yönü de odanın, Osmanlı İstanbul’u sanatlarına tahsis edilmiş galerinin dışında, kendi bölgesine mahsus tarzda konumlandırılarak Osmanlı saray sanatlarının uzak vilayetlerde nasıl bir etki uyandırdığını vurgulamasıdır. Yoğun bir akademik inceleme ve restorasyon çabası sonucunda, odanın orijinal biçimine daha yakın ve çok daha kusursuz kurulumu gerçekleştirildi.
Bu oda Agop Kevorkiyan Fonu tarafından (the Hagop Kevorkian Fund), kurucusu olan Agop Kevorkiyan’ın (Hagop Kevorkian) hatırası hürmetine hediye edilmiştir.
Galeri 455 ve 462: İran ve Orta Asya (13′üncü-16′ncı yüzyıllar) ile Safevi ve Geç Dönem İranı (16′ncı-20′nci yüzyıllar) Fars dünyası sanatına kronolojik bir bakış sunarken, diğer kültürlere tesis ettiği çok sayıda bağlantıya da dikkat çeken iki ana galeridir.
Galeri 455 Bu sanatlar, Tebriz, Semerkand ve Herat gibi hanedanlık başkentlerinde serpilip güzelleşmiş olduğu için Moğol, Türkmen, Timuri ve Özbek hanedanlarının idaresi altındaki 13′üncü yüzyıl ile 16′ncı yüzyıl başı arasındaki dönemden eserleri sergileyecek. Öne çıkan eserler arasında, meşhur Kuşlar Meclisi veya Kuşdili‘nden (Mantiq al-Tair) resimli varaklar gibi 15′nci yüzyıl Herat’ından el yazması sayfalar ve diğer kitap sanatları örnekleri göze çarpıyor.
Galeri 462, Sharmin ve Bijan Mossavar-Rahmani Galerisi Tebriz ve İsfahan’da, 16′ncı ve 17′nci yüzyıllarda Safevi Hanedanı hükümdarlığı ile halefleri döneminde ortaya çıkmış başyapıtları sergileyecek. Oturmakta olan izleyicilerin seyrine özel olarak tasarlanmış çerçeveler içinde sunulacak olan ünlü 16′ncı yüzyıl ortası İmparator’un Halısı ve Krallar Kitabı veya Şahname‘den meşhur resimler öne çıkanlar arasındadır.
İmparator’un Halısı’nın restorasyonu Dr. ve Bayan Richard R. Lindsey’in cömert katkıları sayesinde mümkün olmuştur.
Galeri 463 ve 464: Güney Asya ve Babür Devleti (the Mughals) (14′üncü-19′uncu yüzyıllar) ile Geç Dönem Güney Asya (16’ncı-20′nci yüzyıllar) Sanatlarıbüyük ve bitişik salonlarda İslam ve Asya departmanlarının zengin eserlerini birleştiriyor ve böylece ilk kez bu bölgenin sanatının birçok yönüne tarihi bakımdan bütünleşik ve görsel bakımdan çarpıcı bir bakış sağlanıyor. 7 m.den yüksek tavanları ve 370m2′den geniş alanları ile her iki galeri de, Hindistan yarı kıtasının kültürel ve zengin çeşitliliği ile, İslam dünyası, Avrupa ve ötesi ile kurduğu geniş bağlantıları vurguluyor.
İlk büyük alan yaklaşık 1450 yılından 19′uncu yüzyıla kadar geçen zaman içinde Saltanat, Babür Devleti (Mughal) ve Dekkan dönemi saraylarının sanat eserlerini kronolojik ve bölgesel bir tarama ile sergileyecek. Hükümdar’ın Albümü‘nden meşhur varaklar, Babür Devleti (Mughal) döneminin ziynet ve mücevherleri ile Dekkan saray sanatlarının harikulade örnekleri başyapıtlar arasında sayılabilir. Daha geniş galeriler sistemine bağımsız bir giriş de sunan ikinci galeri, 16′ncı yüzyıldan 19′uncu yüzyıla kadar Jain, Rajput, Pahari ve “Company” okulu resimlerinin parıltılı örneklerinin yanında, Hint salonlarının sanatsal çeşitliliğine işaret eden dokuma ve el sanatları da sergileyecek.
Bu galeriler için, Güney Asya – Amerikan Topluluğu (the South Asian-American Community) cömert desteklerini esirgememiştir.
